آنچه پیش روست، حاصل تلاش یکی از شاگردان مکتب حسینی است که در قالب چهل و یک مجلس عزا تدوین و تبویب گشته تا روضهخوانان و واقعهگویان و شبیهخوانان از آن بهره بگیرند؛ شاگردی که نامش بر صحیفه درج نگشته و خواننده در صفحه پایانی آن صرفاً با امضای کاتب آن روبهرو میگردد: «حسین ابن محمد الخوانساری»
بنابراین، روشن نیست چهل و یک مجلس به خامه چه کسی تألیف گشته و مربوط به چه دورهای است.
چهل و یک مجلس به سبک ویژهای تألیف گشته و آن تلفیق، ترکیب و سپس قیاس قطعاتی از جنگهای پیامبر اسلام با کفار در نخستین سالهای هجرت از سویی و جزئیات و زوایایی از حادثه عاشورا در محرم سال 61 هجری از سوی دیگر است. نویسنده، با تیزبینی خاص، موضوعات و رخدادهایی را که در دو مقطع تاریخی مزبور اتفاق افتاده و شباهت بسیار یا تضاد فاحش داشتهاند برگزیده و، پس از مقایسه آنها با یکدیگر، مظلومیت امام حسین و خاندان و یارانش را به تصویر کشیده است.
خواننده در جایجای کتاب با نثری دلنشین و بعضاً مسجع روبهرو شده و از توصیفات و واژهپردازی زیبای نویسنده حظّ و بهره میبرد؛ مثلاً، در طلیعه مجلس سوم از غزوه خیبر میخواند:
«علی الصباح، که خروس سیمینبالِ صبح جناح نور و پَر ظهور بر بام این قصر لاجوردیفام گسترانید و شمشیر عالمگیر مجاهد خورشید از نیام افق آخته و رنگ ظلام از ساحت گیتی پرداخته گردید، شیران فیروزجنگ، که در بیشه چنگ در کمر پلنگ زدندی، و دلیران با نام و ننگ، که در بحر هیجا گام در کام نهنگ نهادندی، بر در خیمه….»
مهرآوین یکی از وبسایتهای زیرمجموعه آرشیو مرکزی حوزه هنری است. هدف از راهاندازی این وبسایت، دسترسی آسان، سریع و رایگان به گزیده تولیدات هنر انقلاب از سالهای نخستین تا به امروز است. تلاش گروه مهرآوین این است تا ضمن معرفی انواع آثار هنری و ادبی، دسترسی مخاطب را به گنجینه آثار هنرمندان که در آرشیو حوزه هنری نگهداری میشود، فراهم کند.